Skip to main content

Historie

De oudste veerdienst van Nederland, sinds 1886. Hier is een prachtig verhaal over te vertellen. En dat doen we dan ook graag.

1886

Eigenaar Cornelis Bosman

Het rijk wilde deze lijndienst opzetten samen met 2 spoorweg bedrijven. Er werd gezocht naar iemand die dat kon regelen. Men kon zich inschrijven met een bod. De familie Bosman had meerdere trajecten waar ze al voeren met schepen. Een aantal zoons en een dochter werkte mee. Ook na het overlijden van Cornelis zette de familie de rederij voort. 

1886

Begin Veerdienst Enkhuizen-Stavoren

Dit was de snelste route om van Amsterdam naar Leeuwarden te reizen, in 4 uur.  Dwars over de Zuiderzee voor passagiers en goederen. De schepen werden voortgestuwd met 2 raders aan de zijkant en een stoommachine op kolen. 

1888

Botsing in de mist

Op deze dag was er zeer dichte mist, de schepen de Holland en de Friesland van de veerdienst zijn op elkaar gebotst. Dit ongeluk gebeurde vlakbij de haven van Stavoren. De Friesland is daarbij gezonken. De bemanning kon veilig de reddingssloep in.  

1890

Bergen van het Friesland wrak

Duikers werden naar beneden gestuurd om te onderzoeken hoe groot het gat was in de romp, dat wilde ze dichten en dan het schip omhoog hijsen en leegpompen. Er werden verschillende pogingen gedaan maar het lukte niet. Tijdens de ijsgang heeft de berging een paar maanden stil gelegen. De Friesland boven water krijgen lukte niet, er is zoveel mogelijk van het schip gehaald om te verkopen op de veiling. Daarna hebben ze het wrak uit elkaar laten ploffen met dynamiet.  

1899

Spoorpont 

Door de toename van het aanbod van goederen en om het inschepen te versnellen werd een spoorpont gebouwd. Hier werden de wagons van de trein opgeduwd. De stuurhut was gebouwd op een brug boven  de wagens.  

1915

Drie nieuwe schepen

Dit waren schepen met een schroef in plaats van radar aandrijving. Het werd luxer, je kon een kaartje kopen voor de 1e, 2de en 3de klas. Er waren meerdere dekken en eetzalen aan boord. 

1916

Kolenschaarste

Door de oorlog waren er minder kolen beschikbaar. De veerdienst voer nog  2 keer per dag op en neer in plaats van 5 keer per dag.  

1933

Zuiderzee wordt IJsselmeer

De afsluitdijk wordt gesloten, de Zuiderzee is IJsselmeer. Er werd gesproken over een treinverbinding over de afsluitdijk. De veerdienst was bang om passagiers en goederenvervoer te verliezen. 

1936

Laatste vaart spoorpont

Tijdens de aanleg van de spoorbaan waren stukken spoor van verschillende eigenaren. Voor het gebruik hiervan werd tol betaald. De veerboot was toen een goed alternatief. Langzamerhand werd dit 1 grote partij, de NS. Het gebuik van het spoornetwerk werd veel voordeliger en daarom was de spoorpont niet meer nodig. 

1938

Eigenaar Reederij Koppe

Een Amsterdams familiebedrijf dat thuis was in bevrachting en lijndiensten. Het materiaal was nog eigendom van het spoorwegbedrijf, bijna de NS. Wanneer Reederij Koppe niet meer gesteund wordt stoppen ze ermee. 

1940

3 Schepen tot zinken gebracht

De oorlog was begonnen. Er gingen geruchten dat de bezetters in Stavoren zouden zijn. Een schip uit Enkhuizen ging polshoogte nemen, ze werden beschoten en het schip was in handen van de bezetters. In Enkhuizen werden de andere schepen van de rederij direct groen geschilderd, zodat ze vanuit de lucht minder goed zichtbaar waren in de hoop dat ze niet beschoten zouden worden. Na  2 dagen werd er van hogerhand besloten om de schepen van de rederij voor de haven van Enkhuizen tot zinken te brengen. Zo kon er niemand meer de haven in en niemand er meer uit.

1941

Veerdienst weer hervat

De schepen waren weer gelicht en er werd weer mondjesmaat heen en weer gevaren. 2 schepen konden nog varen en de 3de is gevorderd. In 1944 werden ze regelmatig beschoten en bestookt met bommen. De veerdienst werd daarom gestaakt. 

1944

Spoorwegstaking

Al het spoorweg personeel legt het werk neer. Ook de bemanning van de schepen. Ze hebben de machines onklaar gemaakt. De schepen worden naar Amsterdam gesleept door de bezetter. 

1945

Bevrijding en veerdienst hervat

Eerst werd het spoor gerepareerd zodat de reizigers Enkhuizen en Stavoren konden bereiken om op de veerboot te stappen. De  schepen werden terug gevonden en wat opgelapt. Er kon weer twee keer per dag gevaren worden. 

1946

IJsgang

In de tijd dat de winters nog streng waren, lag er ijs op het IJsselmeer. Wanneer de schepen niet meer vooruit leken te komen werd de veerdienst gestaakt vanwege ijsgang. Het kruiende ijs kon hele schepen optillen of vermorzelen. Hier zijn grote rampen mee gebeurd op andere trajecten.  

1948

Steeds minder passagiers

De spoorwegen waren weer opgebouwd. Er was een goede verbinding tussen Amsterdam en Leeuwarden met luxe rijtuigen. De trein van Amsterdam naar Enkhuizen was een heel simpel boemeltje, net als de trein van Stavoren naar Leeuwarden. Dit zorgde voor veel minder passagiers. 

1950

Van kolen naar scheepsdiesel

Per vaartje was er 1200 kilo kolen nodig. De motoren werden aangepast naar scheepsdiesel om kosten te besparen. Toen de passiers aantallen nog meer terug liepen, werden de 2 grote schepen vervangen voor kleinere. Allemaal om nog meer kosten te besparen

1962

Seizoensveerdienst

En nog minder passagiers, alle subsidies werden gestopt. Er werd besloten alleen in de zomermaanden te varen. 

1972

Eigenaar Rederij NACO

NACO is een busonderneming. De rederij was een mooie aanvulling op hun reisjes. In 2002 kwam de rederij weer in de verkoop. 

1972

Schip Bep Glasius in dienst op traject Enkhuizen Stavoren

Het schip waar je nu op staat, vaart al sinds 1972 heen en weer van Enkhuizen naar Stavoren. Voordat ze deze mooie taak kreeg voer ze voor de rederij verschillende toeristische vaartjes. 

2002

Eigenaar Rederij V&O

Anne en Jan nemen samen de rederij over van de Naco. Na enkele jaren gaat Anne alleen verder. Iedere dag was hij bezig met de passagiers aantallen en klusjes of plannen om de Bep in goede gezondheid te houden. In 2020 overleed Anne, zijn dochters en vriendin zetten vandaag de dag samen de rederij voort. 

2007

Verlenging van de Bep

Om de Bep zuiniger te laten varen werd ze 180cm verlengd. Hierdoor glijdt de Bep makkelijker door het water. De werkzaamheden werden gedaan zonder de Bep uit het water te halen. 

Bronnen

  • Een eeuw Spoorwegveerdienst Enkhuizen-Stavoren
  • Het grote wijde web, ook wel World Wide Web.
  • Verhalen die verteld zijn en die we mogen blijven vertellen!